Getting Things Done: ระบบการจัดการงานที่เปลี่ยนโลก
หนังสือเล่มนี้เขียนโดย David Allen นักปรึกษาด้านผลิตภาพที่พัฒนาระบบ Getting Things Done (GTD) ซึ่งกลายเป็นหนึ่งในระบบการจัดการงานที่ได้รับการยอมรับและนำไปใช้มากที่สุดในโลกธุรกิจ
หนังสือเล่มนี้คืออะไร
“Getting Things Done” เป็นคู่มือที่แสดงให้เห็นว่าเราสามารถทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพและไร้ความเครียดผ่านการจัดระเบียบความคิดและงานอย่างเป็นระบบ
แนวคิดหลัก: สมองของเราไม่ได้ถูกออกแบบมาเพื่อเก็บและจำงานต่างๆ แต่ควรเป็น “เครื่องมือคิด” ที่ใสสะอาด
ระบบ GTD: 5 ขั้นตอนสู่ความสำเร็จ
David Allen พัฒนาระบบ GTD ที่ประกอบด้วย 5 ขั้นตอนหลัก:
1. Capture (บันทึก)
เก็บทุกอย่างที่เข้ามาในสมอง
- ใช้ Inbox เดียวสำหรับรับข้อมูลทั้งหมด
- เขียนทุกอย่างลงไป ไม่ว่าจะเล็กหรือใหญ่
- ใช้เครื่องมือที่เข้าถึงได้ง่าย (โทรศัพท์, กระดาษ, แอป)
หลักการ “Mind Sweep”:
- จดทุกสิ่งที่อยู่ในสมองลงกระดาษ
- ไม่ต้องคิดว่าสำคัญหรือไม่
- เป้าหมายคือทำให้สมองว่างเปล่า
2. Clarify (ชี้แจง)
ตัดสินใจว่าแต่ละสิ่งคืออะไรและต้องทำอย่างไร
คำถามสำคัญ:
- นี่คืออะไร?
- เป็นสิ่งที่ต้องดำเนินการหรือไม่?
- ถ้าใช่ การกระทำถัดไปคืออะไร?
หลัก 2 นาที:
- ถ้างานใช้เวลาน้อยกว่า 2 นาที ทำทันที
- ถ้าไม่ ให้ Delegate หรือ Defer
3. Organize (จัดระเบียบ)
จัดสิ่งต่างๆ ให้เป็นหมวดหมู่ตามการดำเนินการ
หมวดหมู่สำคัญ:
Projects (โครงการ)
- งานที่ต้องมีการกระทำมากกว่า 1 ขั้นตอน
- มีผลลัพธ์ที่ชัดเจน
Next Actions (การกระทำถัดไป)
- งานเดี่ยวที่สามารถทำได้ทันที
- ต้องเป็นการกระทำที่เป็นรูปธรรม
Waiting For (รอการตอบสนอง)
- งานที่รอคนอื่นหรือสถานการณ์อื่น
- ต้องมีการติดตามอย่างสม่ำเสมอ
Calendar (ปฏิทิน)
- เฉพาะสิ่งที่ต้องทำในวันและเวลาที่กำหนด
- ไม่ใส่สิ่งที่เป็น “ควรจะทำ”
Someday/Maybe (อนาคต/อาจจะ)
- สิ่งที่อยากทำแต่ยังไม่ได้กำหนดเวลา
- ต้องทบทวนอย่างสม่ำเสมอ
4. Reflect (ทบทวน)
อัพเดทและทบทวนระบบอย่างสม่ำเสมอ
Weekly Review (การทบทวนรายสัปดาห์)
ขั้นตอนการทบทวน:
- ล้าง Inbox ให้หมด
- ทบทวนรายการ Next Actions
- ทบทวน Projects ว่าครบถ้วนหรือไม่
- ทบทวน Calendar
- ดู Waiting For และติดตาม
- ทบทวน Someday/Maybe
Daily Review (การทบทวนรายวัน)
- ดู Calendar และ Next Actions
- เลือกงานที่จะทำในวันนั้น
- อัพเดทรายการตามความจำเป็น
5. Engage (ลงมือทำ)
เลือกงานที่จะทำด้วยความมั่นใจ
เกณฑ์การเลือกงาน:
1. Context (บริบท)
- ทำงานอะไรได้บ้างในสถานการณ์ปัจจุบัน
- @Computer, @Phone, @Office, @Home
2. Time Available (เวลาที่มี)
- งานที่ใช้เวลา 15 นาที vs 2 ชั่วโมง
- เลือกงานให้เหมาะกับช่วงเวลา
3. Energy Level (ระดับพลังงาน)
- งานที่ต้องใช้สมองมาก vs งานง่ายๆ
- จับคู่งานกับพลังงานที่มี
4. Priority (ความสำคัญ)
- เมื่อทุกอย่างเท่ากัน ให้เลือกงานสำคัญ
แนวคิดสำคัญ
1. Mind Like Water
สภาวะของจิตใจที่สงบและพร้อมรับมือทุกสถานการณ์
- เหมือนน้ำที่ตอบสนองต่อสิ่งที่เข้ามาอย่างเหมาะสม
- ไม่มีความวิตกกังวลหรือความคิดที่สะสม
- สามารถโฟกัสกับงานปัจจุบันได้อย่างเต็มที่
2. Open Loops
สิ่งที่ยังไม่เสร็จหรือยังไม่ได้จัดการ ที่ทำให้สมองไม่สงบ
- ทุกสิ่งที่ยังค้างคาใจต้องถูกจับและจัดการ
- การปิด Loop เหล่านี้จะทำให้สมองเบาและชัดเจน
3. Natural Planning Model
แบบจำลองการวางแผนตามธรรมชาติ
5 ขั้นตอน:
- Purpose (จุดประสงค์): ทำไมถึงทำ?
- Vision (วิสัยทัศน์): สำเร็จแล้วจะเป็นอย่างไร?
- Brainstorming (ระดมสมอง): มีอะไรบ้างที่ต้องคิด?
- Organizing (จัดระเบียบ): จัดลำดับความสำคัญ
- Next Actions (การกระทำถัดไป): ขั้นตอนแรกคืออะไร?
การปรับใช้ในบริบทไทย
สำหรับผู้บริหารไทย
การจัดการประชุม
- ใช้ระบบ GTD จัดการ Action Items จากประชุม
- แต่ละ Action ต้องมีผู้รับผิดชอบและกำหนดเวลาชัดเจน
- ติดตามผลใน Weekly Review
การสื่อสาร
- จัดการ Email ด้วยหลัก 2 นาที
- ใช้ Waiting For ติดตาม Email ที่รอการตอบกลับ
- ลดการใช้ CC และ BCC ที่ไม่จำเป็น
สำหรับพนักงานออฟฟิศ
การจัดการงานประจำ
- แยกงาน Routine กับ Project ให้ชัดเจน
- ใช้ Context ช่วยเลือกงานให้เหมาะกับสถานการณ์
- สร้าง Template สำหรับงานที่ทำซ้ำ
การทำงานเป็นทีม
- ใช้ Waiting For ติดตามงานที่ขอความช่วยเหลือ
- แชร์ Project List กับทีมเพื่อความโปร่งใส
- ใช้ระบบ GTD ในการมอบหมายงาน
การใช้เทคโนโลยี
แอปพลิเคชันสำหรับ GTD
สำหรับ iOS:
- OmniFocus
- Things 3
- Todoist
สำหรับ Android:
- Todoist
- Any.do
- TickTick
แบบ Cross-Platform:
- Notion
- Asana
- Trello
การเลือกเครื่องมือ
- ความง่ายในการ Capture: บันทึกได้เร็วและง่าย
- การจัดระเบียบ: รองรับ Context และ Project
- การ Sync: ใช้ได้หลายอุปกรณ์
- การ Review: สามารถดูภาพรวมได้ง่าย
เคล็ดลับการเริ่มต้น
สัปดาห์ที่ 1: Mind Sweep
- จดทุกอย่างที่อยู่ในสมองลงกระดาษ
- ใช้เวลา 2-3 ชั่วโมงทำ Mind Sweep ครั้งแรก
- ไม่ต้องจัดระเบียบ เพียงแค่เขียนออกมา
สัปดาห์ที่ 2-3: การจัดระเบียบ
- แยกสิ่งต่างๆ เป็น Projects และ Next Actions
- สร้างระบบ Filing ที่ง่าย
- เริ่มใช้ Calendar อย่างเคร่งครัด
สัปดาห์ที่ 4: Weekly Review
- กำหนดเวลาทำ Weekly Review
- เริ่มจากการทำ 30 นาทีก่อน
- ปรับปรุงระบบตามที่เรียนรู้
เดือนที่ 2-3: การปรับปรุง
- หาเครื่องมือที่เหมาะสมกับตัวเอง
- พัฒนา Context ให้เหมาะกับรูปแบบการทำงาน
- เพิ่ม Workflow สำหรับงานที่ทำซ้ำ
ข้อผิดพลาดที่พบบ่อย
1. ระบบซับซ้อนเกินไป
ปัญหา: สร้างระบบที่มีหมวดหมู่มากเกินไป แก้ไข: เริ่มจากระบบง่ายๆ แล้วค่อยเพิ่ม
2. ไม่ทำ Weekly Review
ปัญหา: ระบบเก่าและไม่น่าเชื่อถือ แก้ไข: กำหนดเวลาและสถานที่ทำ Review แบบคงที่
3. Next Actions ไม่เป็นรูปธรรม
ปัญหา: เขียน “วางแผนโครงการ” แทน “โทรหา คุณสมชาย เพื่อนัดประชุม” แก้ไข: ทุก Next Action ต้องเริ่มด้วยกริยา
4. ไม่ใช้ Context
ปัญหา: ดูรายการงานทั้งหมดและรู้สึกท่วมท้น แก้ไข: มองแค่งานที่ทำได้ในสถานการณ์ปัจจุบัน
การวัดผลความสำเร็จ
ตัวชี้วัดที่ดี
- Mind Like Water: รู้สึกสงบและพร้อมรับมือสถานการณ์
- ความมั่นใจ: ตัดสินใจได้ว่าจะทำอะไรต่อไป
- การนอนหลับ: นอนหลับได้สนิทโดยไม่คิดเรื่องงาน
- ความครบถ้วน: ไม่มีงานสำคัญหลุดลอยไป
สัญญาณเตือน
- Inbox เต็ม: ไม่ได้ Process ข้อมูลใหม่
- ไม่ได้ทำ Review: ระบบเก่าและไม่น่าเชื่อถือ
- รู้สึกท่วมท้น: ดูงานทั้งหมดพร้อมกัน
- ลืมงานสำคัญ: ระบบไม่ครอบคลุม
เทคนิคขั้นสูง
1. Area of Responsibility
การจัดกลุ่มงานตามบทบาท
- งานครอบครัว
- งานอาชีพ
- งานสุขภาพ
- งานการเงิน
2. Horizons of Focus
6 ระดับของการมองการ
- Horizon 5: Life Purpose (จุดมุ่งหมายชีวิต)
- Horizon 4: Vision (วิสัยทัศน์ 3-5 ปี)
- Horizon 3: Goals & Objectives (เป้าหมาย 1-2 ปี)
- Horizon 2: Areas of Responsibility (ด้านความรับผิดชอบ)
- Horizon 1: Projects (โครงการปัจจุบัน)
- Ground: Next Actions (การกระทำถัดไป)
3. Template และ Checklist
การสร้างแม่แบบสำหรับงานซ้ำ
- Checklist การเดินทางต่างประเทศ
- Template การประชุมลูกค้า
- Workflow การรับพนักงานใหม่
บทสรุป
“Getting Things Done” ไม่ใช่แค่หนังสือเกี่ยวกับการจัดการเวลา แต่เป็นการปฏิวัติวิธีคิดเกี่ยวกับการทำงานและการใช้ชีวิต
Key Takeaway ที่สำคัญที่สุด: “การสร้างระบบภายนอกที่เชื่อถือได้ เพื่อให้สมองเราว่างเปล่าและพร้อมสำหรับการคิดสร้างสรรค์”
หลักการที่ใช้ได้ทุกคน:
- Capture Everything: บันทึกทุกอย่างออกจากสมอง
- Clarify What It Means: ตัดสินใจว่าแต่ละสิ่งคืออะไร
- Organize by Context: จัดกลุ่มตามบริบทการทำงาน
- Review Regularly: ทบทวนระบบอย่างสม่ำเสมอ
- Engage with Confidence: ลงมือทำด้วยความมั่นใจ
หนังสือเล่มนี้เหมาะสำหรับ:
- ผู้บริหารที่มีงานเยอะและซับซ้อน
- พนักงานที่รู้สึกท่วมท้นกับงาน
- ใครก็ตามที่ต้องการเพิ่มประสิทธิภาพการทำงาน
- คนที่ต้องการลดความเครียดจากงาน
ข้อควรจำ: GTD ไม่ใช่ระบบที่เรียนรู้ข้ามคืน แต่เป็นการเปลี่ยนแปลงนิสัยและวิธีคิดที่ต้องใช้เวลาฝึกฝน การใช้อย่างถูกต้องจะทำให้คุณรู้สึกเบาใจและมีประสิทธิภาพมากขึ้นอย่างเห็นได้ชัด
“Your mind is for having ideas, not holding them.” - David Allen